اعتبار‌سنجی طرح ها و پروژه‌ها

•  رتبه‌سنجی اعتباری (Credit Rating):

 رتبه‌سنجی یا رتبه‌بندی اعتباری روشی است برای سنجش اعتبار ریسک اعتباری که توسط آژانس‌های سنجش اعتبار برای اعتبار شرکت‌ها، دولت‌ها، نهادها، سازمان‌های دولتی، مؤسسات مالی و بنگاه‌های اقتصادی، اعلام می‌شود.

رتبه‌سنجی در حقیقت مبانی لازم را برای مقایسه‌ی ریسک اعتباری یک بنگاه اقتصادی با دیگر بنگاه‌های اقتصادی فراهم می‌سازد.

•  زمانی‌که رتبه‌سنجی اعتبار برای یک سازمان انجام می‌پذیرد، چندین مؤلفه وجود دارد که برای ارائه‌ی یک اعتبارسنجی درست باید در نظر گرفت.

نخست این‌که، مؤسسه‌ای که کار اعتبارسنجی را انجام می‌دهد باید گذشته‌ی مجموعه‌ی اعتبارگیرنده (که ممکن است فرد، شرکت، سازمان یا بخش دولتی باشد) را در خصوص قرض‌هایی که اخذ یا پرداخت کرده ملحوظ دارد.

ناگفته پیداست که هر گونه دیرکرد یا عدمِ پرداخت قرض تأثیر منفی بر رتبه‌سنجی اعتبار خواهد داشت. همچنین بالقوه‌گی‌ها یا پتانسیل‌های آن مجموعه در آینده نیز باید لحاظ گردد.

در صورتی‌که آینده‌ی اقتصادی یک مجموعه‌ی اقتصادی روشن باشد، رتبه‌سنجی اعتبار آن شرکت بالاتر خواهد بود.

دومین مؤلفه میزان بدهی آن مجموعه است کمه بر اساس آن هر قدر میزان بدهی کم‌تر باشد، نمره‌ی آن مجموعه در اعتبارسنجی بالاتر خواهد بود.

سومین مؤلفه طول مدت دریافت اعتبار توسط یک مجموعه است.

چهارمین مؤلفه انواع اعتبارهایی است که یک مجموعه در تاریخ فعالیت خود دریافت کرده است.

•  هدف عمده‌ی رتبه‌سنجی اعتبار فراهم‌کردن اطلاعات برای سرمایه‌گذاران بالقوه‌ای است که در بازارهای سرمایه‌ای نظیراوراق قرضه به فعالیت مشغول هستند. رتبه‌سنجی، به‌مانند چراغ راهنمای ریسک در سرمایه‌گذاری است.

به بیانی دیگر، رتبه‌سنجی معیاری است در خصوص احتمال پرداخت به‌موقع سود اوراق قرضه به سرمایه‌گذاران (خریداران اوراق قرضه) به‌علاوه‌ی بازپرداخت اصل سرمایه در زمان پیش‌بینی شده.

سرمایه‌گذاران در عمل سیاست سرمایه‌گذاری خود را بر مبنای رتبه‌سنجی اعتبار بنگاه‌های اقتصادی تنظیم می‌کنند.

رتبه‌سنجی اعتبار نه فقط مشخص می‌کند که آیا می‌شود یک قرض‌گیرنده‌ی وام را مورد تأیید قرار داد یا خیر، بلکه نرخ سودی را که برای بازپرداختِ وام لازم است تعیین می‌کند.

• امکان سنجی پروژه ها Feasibility Study:

امکان سنجی گونه ای ارزیابی است در خصوص انجام پذیر بودن یا عدم کارایی یک پروژه یا سیستم. هدف از یک امکان سنجی این است که به شکلی عینی و عقلانی نقاط ضعف و قوت یک پروژه، فرصت ها و تهدیدهای موجود در محیط طبیعی ای که پروژه باید در آن اجرا شود،

منابع لازم برای اجرا و نهایتاً چشم اندازی که برای موفقیت در کار می شود متصور شد را بشناسد.

به بیانی ساده، دو معیار لازم برای امکان سنجی هزینه های مترتب بر کار و ارزش افزوده ای است که می شود اخذ کرد.

•  یک امکان سنجی درست و شکیل می بایست زمینه ی تاریخی یک تجارت یا پروژه، توصیفی از محصول یا خدمات، نحوه-ی محاسبه ی هزینه ها و دستمزدها، جزئیات مربوط به فعالیت ها و مدیریت، مطالعه ی بازار، سیاست ها، داده های مالی، ملزومات حقوقی و تعهدات مالیاتی را در برگیرد.

در کلیت ماجرا، مطالعات امکان سنجی پیش از تحول و توسعه ی فنی و اجرای پروژه صورت می پذیرد. به واسطه ی امکان سنجی، ارزیابی ای از پتانسیل یک پروژه برای نیل به موفقیت انجام می گیرد.

از این رو، حصول به عینیتی ملموس از پروژه ای که امکان سنجی می شود مؤلفه ای مهم برای سرمایه گذاران احتمالی است.

پس نباید از خاطر برد که برای امکان سنجی یک پروژه رهیافتی عینی و به دور از حبّ و بغض اتخاذ گردد تا بدین واسطه اطلاعاتی فراهم شود که بشود بنابرآن مبادرت به تصمیم گیری کرد.